Thursday 24 January 2013

ဖိလစ္ပိုင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ နမူနာ

  

ဖိလစ္ပိုင္ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႔ ဇန္နဝါရီလ ၁၅ ရက္ေန႔က ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံ မနီလာၿမိဳ႕ရွိ တပ္မေတာ္ ဌာနခ်ဳပ္တြင္ ေတြ႔ဆံုစဥ္ (ဓာတ္ပံု – 88 Generation Stutents / Facebook)
က်ေနာ္တုိ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေတြဟာ မၾကာေသးမီက အာဆီယံ မိသားစု၀င္ ႏိုင္ငံတခုျဖစ္တဲ့ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံကို ၄ ရက္ၾကာ ေလ့လာေရးခရီး သြားခဲ့ၾကပါတယ္။

ဖိလစ္ပို္င္ႏုိင္ငံဟာ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ အိမ္နီးခ်င္း၊ အာဆီယံ မိသားစုထဲက ႏုိင္ငံတႏိုင္ငံလည္းျဖစ္သလုိ က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ ျဖတ္သန္းပံုခ်င္းလည္း ဆင္တူတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေတာ့ သူတုိ႔ အေျပာင္းအလဲကို စိတ္၀င္စားလုိ႔ သြားေရာက္ ေလ့လာျဖစ္ခဲ့တယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြ က်ေနာ္တုိ႔ ဘက္အသီးသီးကေန ေလ့လာႏုိင္ဖုိ႔ဆုိၿပီး သြားခဲ့ၾကတယ္။
တူတာေတြ ေျပာရရင္ သူတုိ႔က ၁၉၈၆ ခုႏွစ္မွာ People Power ဆုိတဲ့ ျပည့္သူ႔အင္အား လႈပ္ရွားမႈႀကီးနဲ႔ အာဏာရွင္ မားကုိ႔စ္ကို ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္ခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ ရွစ္ေလးလံုး လူထုအံုႂကြမႈႀကီးနဲ႔ တပါတီ အာဏာရွင္ စနစ္ကို ၿဖိဳခ်ႏုိင္ခဲ့တယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒီမွာ ကြာျခားတာက ဟုိဖိလစ္ပိုင္ တပ္မေတာ္မွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ရာမုိ႔စ္ကိုယ္တုိင္က လူထုလႈပ္ရွားမႈနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြက အခု အေျခအေနအထိ အရွိန္ေကာင္းလာခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က စစ္တပ္ အာဏာသိမ္းမႈေအာက္မွာ ေနာက္ထပ္ ထပ္ၿပီးေတာ့ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခုေက်ာ္ ေနခဲ့ၿပီးေတာ့မွ အခု အေျခအေန အရပ္သားတပိုင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို စတင္ႀကံဳေတြ႔လာရတာ ျဖစ္တယ္။
အဲဒီလို တူညီတာေတြ ရွိသလုိ ကြဲလြဲတဲ့ အေျခအေနေတြရွိတယ္။ အဲဒါေတြကို ေလ့လာတဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္တုိ႔ စိတ္၀င္စားဖုိ႔ အေကာင္းဆံုးက တပ္မေတာ္ရဲ႕ အခန္းက႑ ေျပာင္းလဲလာပံုေပါ့။ အဲဒါကို က်ေနာ္တုိ႔ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခ်ိန္မွာ ေလ့လာျဖစ္ပါတယ္။
ဖိလစ္ပိုင္ တပ္မေတာ္ရဲ႕ အေျပာင္းအလဲ
က်ေနာ္တုိ႔ ဖိလစ္ပိုင္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ရခဲ့တယ္။ ေတြ႔တဲ့အခ်ိန္မွာ ဖိလစ္ပိုင္တပ္မေတာ္က က႑အလိုက္ တာ၀န္ယူတဲ့ပုဂၢဳိလ္ေတြနဲ႔ပါ ေတြ႔ခြင့္ရခဲ့ေတာ့ အဲဒီအထဲမွာ ထူးထူးျခားျခားဆုိရင္ ဖိလစ္ပိုင္ တပ္မေတာ္ရဲ႕ လူ႔ခြင့္အေရးဌာန အႀကီးအကဲနဲ႔လည္း ေတြ႔ခဲ့တယ္။
သူတုိ႔အေနနဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ေလာက္ကမွ လူ႔အခြင့္အေရးဌာနကို ဖြင့္ခဲ့တာ။ ေနာက္ထူးျခားတာက လံုၿခံဳေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ Security Reform Sector က႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္တဲ့ ေနရာမွာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ သေဘာထား (Mind-set) ေျပာင္းလဲလာတာဟာ ေတာ္ေတာ္ စိတ္၀င္စားဖုိ႔ေကာင္းတယ္။ စစ္တပ္ဆုိတာ တကယ့္တကယ္က ဒါ တုိက္ခုိက္ေရး အင္အားပဲ။ အဲေတာ့ ရန္သူကို ဘယ္ေလာက္ ေခ်မႈန္းႏုိင္လဲ၊ ဘယ္ေလာက္ ႏွိမ္နင္းႏုိင္တယ္ဆုိတဲ့ အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ရဲစြမ္းသတၱိဆု ခ်ီးျမွင့္တာေတြ၊ ဂုဏ္ျပဳတာေတြ လုပ္ေနတဲ့ အယူအဆကေနၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဘယ္ေလာက္ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္တယ္၊ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို ဘယ္ေလာက္ အက်ိဳးျပဳႏုိင္တယ္ ဆုိတာကို ဂုဏ္ျပဳရမယ္ဆုိတဲ့ သေဘာထားေပါ့။ အဲဒီေျပာင္းသြားတဲ့ သေဘာထားက က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ စိတ္၀င္စားဖုိ႔ ေကာင္းတယ္။
လက္နက္ကိုင္ သူပုန္အဖြဲ႔ေတြဘက္က ရပ္တည္ခ်က္နဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ပံု
ေနာက္တခုက စစ္တပ္ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဒီလိုမ်ိဳး လုပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြဘက္က၊ သူပုန္ ေတြဘက္က ရပ္တည္ခ်က္၊ စိတ္ေနစိတ္ထား၊ ခ်ဥ္းကပ္ပံုကလည္း က်ေနာ္တုိ႔အတြက္ အမ်ားႀကီး စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းတယ္။
သူပုန္ဘက္က ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရး တာ၀န္ယူရတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြက က်ေနာ္တုိ႔ကို ရွင္းျပတယ္။ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးတယ္ ဆုိတာဟာ အေပးအယူ လုပ္တာပဲ။ ေယဘုယ် ေျပာေနတဲ့ ဦးတည္ခ်က္ေတြ၊ ပန္းတုိင္ေတြထက္ကို လက္ေတြ႔မွာ ကိုယ္ ဘာလုိခ်င္တာလဲ ဆုိတာ၊ ဘာကို ဦးတည္သလဲ ဆုိတာကို တိတိက်က် သတ္မွတ္ဖုိ႔ လုိတယ္လို႔ အဲဒီလ ိုသူတုိ႔က ေျပာတယ္။ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမႈဆုိတာ အေပးအယူ လုပ္ရတာပဲဆုိတာ နက္နက္ရႈိင္းရႈိင္း သူတုိ႔က နားလည္ထားတယ္။ အဲ ဒါဟာ သူ႔တုိ႔ရဲ႕ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အေျခအေနအတြက္ ထူးျခားတဲ့ အေျခအေနတရပ္ေပါ့။
ေစာင့္ၾကည့္မႈ စနစ္
ေနာက္ထူးျခားတဲ့ အေျခအေနတရပ္က ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ၿပီးေတာ့ ၂ ဖက္ သေဘာတူတဲ့ သေဘာတူညီမႈ စာခ်ဳပ္ေတြကို လက္မွတ္ထုိးတယ္။ လက္မွတ္ထုိးတဲ့အခ်ိန္မွာ အဲဒီစာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြ၊ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲတာေတြကို တိတိက်က် လုိက္နာမႈ ရွိ/မရွိ ၊ ခ်ိဳးေဖာက္တယ္၊ မခ်ိဳးေဖာက္ဘူးဆုိတာကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာတဲ့ စနစ္ရွိတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးဆုိတဲ့ EU (ဥေရာပ သမဂၢ)၊ မေလးရွား၊ ဘ႐ူႏုိင္း၊ ဂ်ပန္ စတဲ့ တျခား တတိယ အင္အားစု (Third Party) ေတြ ပါ၀င္ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာတာ၊ ကူညီတာ ေတြလုပ္တာဟာ ေတာ္ေတာ္စိတ္၀င္စားဖုိ႔ ေကာင္းတယ္။
က်ေနာ္တုိ႔ ေလ့လာခဲ့တဲ့အထဲမွာ ေနာက္တေနရာက ဘင္ဆာေမာ္႐ို ေလ့လာေရး အင္စတီက်ဳ (Institute of Bangsamoro Studies) ဆုိတာကို ေရာက္တယ္။ အဲဒီမွာလက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြကို ကူးေျပာင္းလာမယ့္ အေျခအေနအတြက္ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း လုိအပ္တဲ့ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ၊ စာရင္းကိုင္ စတဲ့ အဲလုိမ်ိဳး ပညာရပ္ေတြကို ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးဖုိ႔ ဆုိၿပီးေတာ့ သင္တန္းေက်ာင္းကို တည္ေထာင္ထားတယ္။ ဒါကို ဖိလစ္ပိုင္အစိုးရလည္းပဲ တရား၀င္မွတ္ပံုတင္ခြင့္ ျပဳထားၿပီးေတာ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက အကူအညီေပးတယ္။
က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ျမင္ရတာက လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ႀကီးတခုလံုးဟာ တခုနဲ႔တခုနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးေတာ့ Package တခုလံုးက စနစ္တက် ျပင္ဆင္ၿပီး လုပ္ေနတာျဖစ္တယ္။ အဓိက က်ေနာ္တုိ႔ ေလ့လာမိသေလာက္ သူတုိ႔ရဲ႕ စကားေနာက္ တရားပါ ဆုိတာမ်ိဳး သူတုိ႔ရဲ႕အေတြးအေခၚကို ထင္ဟပ္တဲ့ အသံုးအႏႈန္းေတြ၊ စိတ္ေနစိတ္ထား ေျပာင္းလဲမႈေတြကို က်ေနာ္က ပိုၿပီး စိတ္၀င္စားတယ္။
ဖိလစ္ပိုင္ တပ္မေတာ္မွာက တုိက္ခိုက္ေရး စစ္တပ္ဆုိတာကေန ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စစ္တပ္ျဖစ္ေအာင္ သူတုိ႔ရဲ႕ စိတ္ေနစိတ္ထား (Mind-set) ကို ေျပာင္းလဲတယ္။ တဖက္ သူပုန္ဘက္ကလည္းပဲ စိတ္ေနစိတ္ထား၊ ခ်ဥ္းကပ္မႈေတြ ေျပာင္းလဲတယ္။
သူပုန္အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ေတြ႔ေတာ့ သူတုိ႔ဘက္က ေဆြးေႏြးမႈ အေျခအေနကို ေျပာျပတာမွာ သူတုိ႔က ၉၆ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ၉၇ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ သေဘာတူညီမႈေတြ ရၿပီးၿပီဆုိေတာ့ က်ေနာ္လည္း ေတာ္ေတာ္ အံ့အားသင့္သြားခဲ့ရတယ္။
သူက ထပ္ေျပာျပတယ္။ က်န္တဲ့ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းက အခက္အခဲဆံုးနဲ႔ အသိမ္ေမြ႔ဆံုးပဲတဲ့။ အခုထက္ထိေတာ့ အဲဒါေတြ မေျဖရွင္းႏုိင္ေသးဘူး။
ဆုိလုိတာက မ်ားေသာအားျဖင့္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတာနဲ႔ လက္နက္ျဖဳတ္ဖုိ႔ ဆုိတာကို စၿပီး စကားေျပာၾကတာ မ်ားတယ္။ ဟိုမွာက လက္နက္ျဖဳတ္တဲ့ ကိစၥကို လံုး၀ စကားမေျပာေသးဘူး။ သူတုိ႔ ဒီကိစၥကို မထိေသးဘူး၊ မလုပ္ေသးဘူး။ ဘာလုပ္လဲ ဆုိေတာ့ ႏုိင္ငံတကာမွာ DDR (Disarmament, Demobilization, Reinsertion) ေပါ့။
ႏုိင္ငံတကာမွာ လက္နက္ဖ်က္သိမ္းၿပီး ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရး (DDR) ဆုိတာေတြနဲ႔ လုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ သူတုိ႔ဘက္က ဘယ္လိုျမင္လဲဆုိေတာ့ DDR သည္ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြကိုသာ ဦးတည္ၿပီးေတာ့ ခ်ဥ္းကပ္တဲ့ ပံုစံျဖစ္ ေနတယ္လုိ႔ သူတုိ႔က ရႈျမင္တယ္။ အစိုးရဘက္ကက်ေတာ့ Reintegration ဆုိတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းဖုိ႔ဆုိတဲ့ အသံုးအႏႈန္းမ်ိဳး သံုးတယ္။
အဲဒီမွာ သူပုန္ေတြက တင္ျပတာက မဟုတ္ဘူး။ ပံုမွန္အေျခအေနကို ျပန္ေရာက္ဖု႔ိ Normalization ဆုိတဲ့ စကားလံုးကို သံုးတယ္။ Normalization ဆုိတာက ဒီေဒသ၊ ဒီလူ႔အဖြဲ႔အစည္္းကို ပံုမွန္အေျခအေနကို ျပန္ေရာက္ဖုိ႔ ဆုိၿပီး သူတုိ႔က သေဘာတူခဲ့ၾကတယ္။
ဒီလို ပံုမွန္အေျခအေန ျပန္ေရာက္ဖုိ႔ ျဖစ္စဥ္မွာ ၂ ဖက္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ အခန္းက႑ပါသလို ေဒသခံ ျပည္သူေတြရဲ႕ အခန္းက႑လည္း ပါတာေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီသူေတြအားလံုးဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္တဲ့ သူတုိ႔ ေဒသရဲ႕ အမွတ္အသားသ႐ုပ္၊ သူတုိ႔ ေဒသ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ID ေတြေပါ့။ အဲဒါေတြကိုပါ ပံုမွန္အေျခအေန ျပန္ေရာက္ဖုိ႔ ဆုိေတာ့ ပိုၿပီး က်ယ္ျပန္႔ၿပီး အားလံုးပါ၀င္တဲ့ သေဘာသက္ေရာက္တယ္။
ဆုိလုိတာက Normalization ဆုိတဲ့ ပံုမွန္အေျခအေန ျပန္ေရာက္ေရးဆုိတဲ့ အယူအဆနဲ႔ သူတုိ႔ဆီက ဘက္အသီးသီးက ခ်ဥ္းကပ္တယ္။ ဒါကလည္း ေတာ္ေတာ္ စိတ္၀င္စားဖုိ႔ ေကာင္းပါတယ္။
အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အားေကာင္းမႈ
ေနာက္တခုထူးျခားတာက ေဒသခံ ျပည္သူေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္နဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ အေနအထားက အေတာ္က်ယ္ျပန္႔တယ္။ အထူးသျဖင့္ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အရမ္း အားေကာင္းတယ္။
သူပုန္အဖြဲ႔ကလည္း သူတုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကို ျပည္သူေတြကို ျပန္ၿပီးေတာ့ ခ်ျပတယ္။ သေဘာထား ေတာင္းယူတာေတြ လုပ္တယ္။ ဒီေတာ့ ျပည္သူနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္နဲ႔က ဆက္စပ္ေနတယ္။ ျပည္သူက ပူးေပါင္းပါ၀င္တဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါက သိပ္စိတ္၀င္စားဖုိ႔ေကာင္းတယ္။
ေနာက္ ႏုိင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈ အသင္းဆုိၿပီးေတာ့ အစုအဖြဲ႔အေနနဲ႔ လုပ္ေနတဲ့တခ်ိန္တည္းမွာပဲ Local Mornitoring Team- LMT ဆုိတာကလည္း အရမ္းအားေကာင္းတယ္။ ေဒသခံ ျပည္သူေတြ၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္း ေတြကိုယ္တုိင္က ၂ ဖက္သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္မႈ ရွိသလား၊ မရွိဘူးလားဆိုတာကို ေစာင့္ၾကည့္တဲ့၊ ေလ့လာတဲ့ ယႏၲရားျဖစ္တယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္ကို ေနာက္ျပန္ ေလ်ာ့က်မသြားေအာင္ ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ နည္းႏိုင္သမွ် နည္းေအာင္ ေစာင့္ၾကည့္တဲ့ စနစ္အားေကာင္းတယ္။ အပစ္အခတ္ ရပ္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ နယ္ေျမဖြ႔ံၿဖိဳး တိုးတက္ေရးအတြက္ လူမႈစီးပြားေရး (Socio-Economic) က႑နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဂ်ပန္ကေန လမ္းတုိ႔၊ ေဒသအေျခခံ အေဆာက္အအံု ကိစၥေတြကို ၀င္ေရာက္ အကူအညီေပးတာေတြ ရွိတယ္။
ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံနဲ႔ တႏိုင္ငံဟာ အားလံုး ထပ္တူထပ္မွ် တပံုစံတည္း မျဖစ္ဘူးဆုိေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ အတုယူစရာေတြ၊ ေနာက္ တျခားႏုိင္ငံေတြကလည္း အလားတူ ေကာင္းမြန္တဲ့ သင္ခန္းစာေတြကို ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေလ့လာၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံမွာ ေရရွည္တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို တည္ေဆာက္သြားၾကရမွာပါ။
က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံကိုလည္း တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္နဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္တဲ့ ပံုမွန္ အေျခအေနကို ျပန္ေရာက္ေအာင္ Normalization ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ကို သင္ခန္းစာ ယူသင့္တာေတြ ယူ၊ ေလ့လာသင့္တာေတြ ေလ့လာၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ႏိုင္ငံအတြက္ အမ်ားႀကီး အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေအာင္ အားလံုးပါ၀င္ၿပီး ႀကိဳးစားသြားၾကရမွာပါ။
ခ်ဳပ္ၿပီးေတာ့ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ သူတို႔ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္မွာ အစိုးရဘက္ အခန္းက႑၊ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြဘက္က အခန္းက႑၊ ေဒသခံ ျပည္သူေတြနဲ႔ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ အခန္းက႑၊ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ပံ့ပိုးကူညီမႈစတဲ့ အရာအားလံုးဟာ ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ စနစ္ပံုစံတခုကို က်ေနာ္တုိ႔ ေလ့လာခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။
အခုလိုေျပာလို႔ အားလံုး အဆင္ေျပေနတာလား ဆုိေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အဓိက အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ အခုလိုမ်ိဳး ေအာင္ျမင္မႈေတြ ရေနေပမယ့္ ခြဲထြက္သြားတဲ့ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ငယ္ေလးေတြ၊ စင္ထြက္သြားတဲ့ အုပ္စုေလးေတြကလည္း ဆက္ရွိေနတာပါ။
တခ်ဳိ႕ျပန္ေပးဆြဲတာေတြ၊ အၾကမ္းဖက္ လုပ္ရပ္ေတြ အစရွိသျဖင့္ သူတုိ႔မွာလည္း စိန္ေခၚမႈေတြ ဆက္ရွိေနဆဲပါပဲ။
သူတုိ႔ရဲ႕ အားသာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္ေတြကို ဒီထက္ပိုၿပီး ေလ့လာႏုိင္ရင္ က်ေနာ္တုိ႔အတြက္ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူ ျဖစ္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ၄ ညအိပ္ ၃ ရက္ခရီးမွာ အခ်ိန္တုိအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြ၊ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို မနားတမ္း ေလ့လာခဲ့ၾကတာပါ။
တျခားေသာ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အလားတူ သင္ခန္းစာယူလုိ႔ရမယ့္ ႏုိင္ငံေတြကိုလည္း သြားေရာက္ ေလ့လာဖုိ႔ရွိပါတယ္။
ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ တဦးတေယာက္က အေပၚစီးယူၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္တယ္ဆုိတာမ်ိဳး၊ က်န္တဲ့ ေဆြးေႏြးဘက္ေတြရဲ႕ အခန္းက႑ ေမွးမွိန္ေနတဲ့ ျဖစ္စဥ္မ်ိဳး စတာေတြဟာ တကယ္ ေရရွည္တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမ်ိဳးအတြက္ အာမခံခ်က္ မရွိဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ ငါတုိ႔ အားလံုးနဲ႔ သက္ဆုိင္တယ္။ ငါတုိ႔ အားလံုး တေျပးညီ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရွိတယ္၊ ေဆာင္ရြက္ခြင့္လည္း ရတယ္။ အဲဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးက ရလာမယ့္ အသီးအပြင့္ေတြကို ငါတုိ႔ အားလံုး ခံစားရမွာျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့ အားလံုးနဲ႔ ဆုိင္တယ္ဆုိတဲ့ အသိေပါ့။
အားလံုးကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပါ၀င္ခြင့္ေပးႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး၊ ဘယ္သူ႔ဘယ္သူကမွ အေပၚစီးကေန ဘာလုပ္ရမယ္၊ ဘာလုပ္ဆုိတဲ့ Agenda ေတြ ခ်ေပးတာမ်ိဳး၊ တစံုတဦး၊ တစုတဖြဲ႔က လက္ဦးမႈယူၿပီး ဆြဲေခၚသြားတာမ်ိဳး မလုပ္ဘဲနဲ႔ အားလံုး တကယ့္ကို ထဲထဲ၀င္၀င္ ပါ၀င္ႏုိင္မယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္မ်ိဳး ေဖာ္ေဆာင္ႏို္င္ဖုိ႔ လုိအပ္တယ္လုိ႔ ျမင္တယ္။
အခု လက္ရွိအေျခအေနမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေတြ အေနနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္အပါအ၀င္ တုိင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ ေရရွည္တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ေတြ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ေရး အခ်က္အလက္ စုေဆာင္းတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ တျခား ေလ့လာႏုိင္တဲ့ စံနမူနာေတြကိုလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ေလ့လာေနပါတယ္။
က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံမွာ အခု ျမင္ေနရတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ ျပႆနာဟာ ျပႆနာအသစ္ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ အသက္ထက္ ႀကီးတဲ့ ျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျပႆနာ အေဟာင္းကို စဥ္းစားပံု အေဟာင္း၊ ခ်ဥ္းကပ္ပံုအေဟာင္းေတြနဲ႔ ေျဖရွင္းေနတာဟာ မေျပလည္ဘူး၊ အခုထက္ထိ ရလဒ္မထြက္ဘူးဆုိတာ က်ေနာ္တို႔အားလံုး သိေနၾကတာပါပဲ။
က်ေနာ္တုိ႔ႏိုင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖုိ႔ အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔က စဥ္းစားပံု အသစ္ေတြ၊ ခ်ဥ္းကပ္ပံု အသစ္ေတြ၊ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ စိတ္ေနစိတ္ထားေတြက အစ ေျပာင္းပစ္ဖုိ႔ လုိမယ္။ ေနာက္တခုက မ်ိဳးဆက္အလုိက္ တျဖည္းျဖည္း လက္ဆင့္ကမ္းလာတ့ဲ့ အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာင္းလဲရမွာက လူငယ္မ်ိဳးဆက္နဲ႔ ေနာက္လာမယ့္ မ်ိဳးဆက္ေတြ ၾကားထဲမွာ ရင္းႏွီးမႈ၊ နားလည္မႈ ဆုိတာေတြ ပိုၿပီး ခိုင္ခိုင္မာမာရဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဒါမွသာ က်ေနာ္တို႔က ေနာင္လာမယ့္ အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ကို ႀကိဳတင္မွန္းဆၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကို ဒီဇုိင္းဆြဲႏိုင္မယ္ ထင္ပါတယ္။
အခုခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက တျခား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြလည္း အလားတူ ႏိုင္ငံတကာကို ေလ့လာေရးခရီးေတြ သြားေနၾကတာလည္း ရွိတယ္။ ဒီေတာ့ ေလ့လာစရာေတြ၊ သင္ခန္းစာေတြကို ဒီ ျမန္မာျပည္က လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔လည္း ရေနၾကမယ္လုိ႔ ယံုၾကည္တယ္။ တကယ္ဆုိရင္ ဒီလို ေလ့လာစရာေတြ၊ သင္ခန္း စာယူစရာေတြရဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ထက္ေတာင္ နယ္စပ္က လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြက အခြင့္အလမ္း ပုိရၾကမယ္ ထင္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို တကယ္ ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ လိုခ်င္တာ ေသခ်ာသလားဆုိတာကို အားလံုးက ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပန္ၿပီး ေမးျမန္းဖုိ႔ လုိလိမ့္မယ္။ တကယ္သာ ႏွစ္ႏွစ္ကာကာလုိခ်င္ရင္ လုိခ်င္တဲ့ ဆႏၵရွိရင္ နည္းလမ္းရွိပါတယ္။
အဓိက ကေတာ့ ကိုယ့္လိုခ်င္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတဲ့ ဆႏၵဟာ တကယ္ခုိင္မာသလား၊ ေသခ်ာသလားဆုိတာ အားလံုးက ေသေသခ်ာခ်ာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေမးခြန္းထုတ္ဖုိ႔ လုိတယ္။ တသက္လံုး ဟိုဘက္ လက္နက္ကိုင္၊ ဒီဘက္ လက္နက္ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္ေတြခ်ည္းပဲ ေျဖရွင္းတဲ့အေျခအေနကေနၿပီးေတာ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာထား ဆႏၵေတြကို ထင္ဟပ္တဲ့ ပါ၀င္ခြင့္ရတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးကို ဖန္တီးေပးဖုိ႔လုိတယ္လုိ႔ ျမင္မိတယ္။
(ဦးကိုကိုႀကီးသည္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႔မွ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအျဖစ္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအတြင္း စုစုေပါင္း ၁၈ ႏွစ္ၾကာ ေနခဲ့ရသူလည္း ျဖစ္သည္။ မၾကာေသးခင္က ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံသုိ႔ ေလ့လာေရးခရီး သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ၿပီး ေလ့လာခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေျဖၾကားခ်က္အား ျပန္လည္စီစဥ္ ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္)

No comments:

Post a Comment