ကုလသမဂၢမွ ရခိုင္အၾကမ္းဖက္မႈ ေနာက္ဆုံးသတင္းႏွင့္ စာရင္း

အထူးသတင္း လို ့ေရးထားပါတယ္။ ဒါဟာ အထူးမဟုတ္ပါ။

၂၈ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၁၂

လက္ရွိျဖစ္ပြါးေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္တစ္ဝွမ္းရွိ “မြတ္စလင္ဆန္႕က်င္ေရးႏွင့္ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ”ဟု ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ မီးေမာင္းထိုးျပေနေသာ အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ မြတ္စလင္ေပါင္း ၂၂,၀၀၀ ေက်ာ္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ကာ မြတ္စလင္အမ်ားစု ေနထိုင္ရာ ျမိဳ႕ရြာမ်ားစြာ မီးေလာင္ျပာက်သြားေၾကာင္း ကုလသမဂၢ (United Nations) ၏ ေနာက္ဆုံး သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရွိရပါသည္။

လူေပါင္း ၂၂,၅၈၇ ေယာက္ အိုးအိမ္မဲ့ အေျခအေနမဲ့


ရန္ကုန္ျမိဳ႕ အေျခစိုက္ ကုလအၾကီးအကဲ မစၥတာ နီဂမ္ (Ashok Nigam) က သတင္းဌာနသို႕ ေျပာၾကားရာတြင္ “ေနာက္ဆုံး စာရင္းမ်ားအရ လူေပါင္း ၂၂,၅၈၇ ေယာက္ အိုးအိမ္မဲ့ အေျခအေနမဲ့” ျဖစ္သြားျပီး “ပ်က္စီးဆုံးရွုံးသြားေသာ အိုးအိမ္ေပါင္း ၄,၆၆၅ အိမ္ရွိ”ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။


“အိုးအိမ္မဲ့ အေျခအေနမဲ့ ျဖစ္သြားသူမ်ားအနက္ ၂၁,၇၀၀ ေယာက္မွာ မြတ္စလင္မ်ားျဖစ္”သည္ဟု မစၥတာ နီဂမ္က အတည္ျပဳ ေျပာျပပါသည္။

ရန္ကုန္ျမိဳ႕ အေျခစိုက္ ကုလအၾကီးအကဲ မစၥတာ နီဂမ္

ရဲအရာရွိၾကီးတစ္ဦး၏ AFP သတင္းဌာနသို႕ ေျပာျပခ်က္အရ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ပြါးရာ ျမိဳ႕ ၆ ျမိဳ႕အနက္ တစ္ခုျဖစ္ေသာ မင္းျပားျမိဳ႕တစ္ျမိဳ႕တည္း၌ပင္ မြတ္စလင္ဦးေရ ၄၀၀၀ ေက်ာ္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္သြားေၾကာင္းႏွင့္ က်န္ျမိဳ႕မ်ားမွာလည္း မီးေလာင္ျပာက် ပ်က္စီးသြားေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။

“တခ်ိဳ႕ ဒုကၡသည္ေတြက သူတို႕ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြရဲ့ အိမ္ေတြမွာ ေနၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕က ယာယီ ဒုကၡသည္ တဲေတြမွာ ေနၾကတယ္။ မီးေလာင္သြားတဲ့ ေနရာေတြတဝိုက္မွာပဲ သူတို႕ ေနၾကတယ္”ဟု ထိုရဲအရာရွိက ဆက္လက္ ေျပာၾကားသည္။

ကုလသမဂၢမွ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး လုပ္ငန္းမ်ား စတင္ေနျပီ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သူက ေျပာၾကားပါသည္။


ေအာက္တိုဘာလ ၂၁ ရက္ (တနဂၤေႏြေန႕)တြင္ စတင္ျဖစ္ပြါးေသာ ထိုရခိုင္အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ လူေပါင္း ၈၀ ေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ျပီး အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား အပါအဝင္ ေျမာက္မ်ားစြာ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။

ဤကေလးငယ္မွာ ေသဆုံးသြားျပီျဖစ္သည္

ေအာက္တုိဘာလ ၂၁ ရက္မွ ၂၆ ရက္ေန႕အထိ ၆ ရက္တာ အႀကမ္းဖက္မွုအတြင္း ေသဆံုးသူ ၁၁၂ ဦး၊ ကေလး ၁၀ ဦး အပါအဝင္ ဒဏ္ရာရရိွသူ ၇၂ ဦးရွိသည္ဟု ရခုိင္ျပည္နယ္ အစိုးရ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရိွသူ ဦး၀င္းျမိဳင္က RFA သတင္းဌာနသို႕ ေျပာဆိုခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေသဆံုးသူ ၆၄ ေယာက္ဟု ရခုိင္ျပည္နယ္ အစိုးရက ျပင္ဆင္ ေျပာဆုိခဲ့သည္။

ေသဆုံးသူစာရင္းႏွင့္ ဒဏ္ရာရရွိသူမ်ား၊ ေပ်ာက္ဆုံးေနသူမ်ားစာရင္း၌ မြတ္စလင္မ်ားအား ထည့္သြင္း တြက္ခ်က္ထားဖြယ္ မရွိေသးေပ။

စေနေန႕တြင္ လူအခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ (Human Rights Watch)မွ ျဂိဳဟ္တုမွ ႐ိုက္ကူးဖမ္းယူထားေသာ ပ်က္စီးဆုံးရွုံးမႈျပ ေျမပုံအရ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕ရွိ မြတ္စလင္မ်ား ေနထိုင္ရာ ေဒသတစ္ခုလုံး မီး႐ိႈ႕ခံရျပီး ေလာင္ကြၽမ္းျပာက်သြားသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ ေအာက္တိုဘာ ၂၄ ရက္တြင္ အိုးအိမ္ေပါင္း ၈၁၁ ခုေက်ာ္ မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးခံရျပီး မြတ္စလင္မ်ားမွ စစ္ေတြျမိဳ႕ဘက္သို႕ ပင္လယ္ျပင္မွတဆင့္ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရသည္။

ျပီးခဲ့သည့္ တနဂၤေႏြမွ ၾကာသပေတးေန႕အထိ အိုးအိမ္ေပါင္း ၂,၈၁၈ အိမ္ ပ်က္စီးသြားသည္ဟု ႏိုင္ငံပိုင္ ႐ုပ္/သံမွ အတည္ျပဳေၾကညာခဲ့သည္။ အမ်ားစုမွာ မြတ္စလင္ပိုင္ အိမ္မ်ားျဖစ္ျပီး မီး႐ိႈ႕ဖ်က္စီးခံရျခင္းျဖစ္သည္။

ျပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လတြင္ ျဖစ္ပြါးခဲ့ေသာ ရခိုင္အၾကမ္းဖက္မႈ၌ အစိုးရ၏ တရားဝင္ စာရင္းမ်ားအရ လူေပါင္း ၉၀ ေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ျပီး အိုးအိမ္ေပါင္း ၃,၀၀၀ ေက်ာ္ ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရသည္။



HRW ၏ အာရွ လက္ေထာက္ ဒါ႐ိုက္တာ ဖိလ္ ေရာဘတ္ဆန္

Human Rights Watch ၏ အာရွ လက္ေထာက္ ဒါ႐ိုက္တာ ဖိလ္ ေရာဘတ္ဆန္ (Phil Robertson) က “ျမန္မာ အစိုးရက ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ အျပင္းအထန္ အတိုက္အခိုက္ ခံေနရေသာ မြတ္စလင္မ်ားကို အကာအကြယ္ေပးရန္ အေရးတၾကီး လိုအပ္ေန”သည္ဟု ေျပာဆိုသည္။



ျမန္မာ့ေရးရာ အထူးျပဳ အလြတ္တန္း ဂ်ာနယ္လစ္ တစ္ဦးျဖစ္သူ လယ္ရီ ဂ်ာဂန္ (Larry Jagan)က အလ္ဂ်ဇီရာ (Al Jazeera) ရုပ္/သံဌာနသို႕ ေျပာၾကားရာတြင္ “ယခု အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ခံရသူမ်ားမွာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား မဟုတ္ဘဲ ေဒသခံ ျမန္မာတိုင္ရင္းသား (ကမန္) မြတ္စလင္မ်ားျပီး ဤအေျခအေနမွာ အလြန္အမင္း စိုးရိမ္ပူပန္ဖြယ္ျဖစ္”ဟု ဆိုသည္။


ျမန္မာ့ေရးရာ အထူးျပဳ အလြတ္တန္းဂ်ာနယ္လစ္ လယ္ရီ ဂ်ာဂန္

အာရကန္ ပေရာဂ်က္ (Arakan Project) မွ ခရစ္ေလဝ (Chris Lewa)ကလည္း “ဤအၾကမ္းဖက္မႈသည္ ရိုဟင္ဂ်ာဆန္႕က်င္ေရး မဟုတ္။ မြတ္စလင္ ဆန္႕က်င္ေရး (anti-Muslim) ျဖစ္”ေၾကာင္း ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။



HRW မွ ျဂိဳဟ္တုေျမပုံ အခ်က္အလက္မ်ား ထြက္ေပၚလာျပီးေနာက္ သမၼတရုံး အၾကီးတန္း အရာရွိတစ္ဦးျဖစ္သူ ဗိုလ္မႉး ေဇာ္ေဌး (မႉးေဇာ္)ကလည္း အၾကမ္းဖက္ခံရသူမ်ားမွာ မြတ္စလင္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ဝန္ခံေျပာဆိုသြားခဲ့ရသည္။

မူရင္း Djkoko Aung ဒီေနရာမွာသြားၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။