တန္းတူညီမွ်မွဳ

ေဆာင္းပါးရွင္ Ko Htoo ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ အာဖဂန္နစၥတန္စစ္ပဲြ၊ ဘင္လာဒင္နဲ႕ အယ္ကိုင္းဒါးအႀကမ္းဖက္မွဳ စတာေတြဟာ လူသိမ်ားႀကေပမယ့္ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံထဲမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ စစ္ပြဲတစ္ခုကိုေတာ့ လူသိနည္းေနတုန္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီစစ္ပဲြကေတာ့ ဘလုခ်ီစတန္ျပည္နယ္ (Balochistan) ေန လူနည္းစု ဘလုခ်္ (Baloch) လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးနဲ႕ တန္းတူညီမွ်မွဳ တုိက္ပြဲပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘေလာ့ခ်ီစတန္ဟာ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံရဲ႕ အႀကီးဆံု းျပည္နယ္တစ္ခု ျဖစ္ျပီး ႏုိင္ငံရဲ႕ အေနာက္ေတာင္ဘက္မွာ တည္ရွိပါတယ္။ ပါကစၥတန္ျပည္နယ္ရဲ႕ ျပည္နယ္ ၄ ခုထဲက တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံဆိုတာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္လိုပဲ ယခင္က ရွိခဲ့တာမဟုတ္ပဲ ေနာက္မွ ေပၚေပါက္လာတဲ့ ႏုိင္ငံသစ္ျဖစ္တယ္။ အိႏၵိယတုိက္ငယ္ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီလက္ေအာက္က ခဲြထြက္ေတာ့ ႏုိင္ငံေန မူဆလင္အမ်ားစုဟာ သီးသန္႕မူဆလင္ႏုိင္ငံထူေထာင္ဖို႕ စိုင္းျပင္းရာကေန ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ႀသဂုတ္လမွာ မူဆလင္လူမ်ိဳးစုႀကီး ငါးမ်ိဳးကို ေပါင္းျပီး ေပၚေပါက္လာတာပါ။ ပါကစၥတန္ဆိုတဲ့ နာမည္ကလည္း အဲဒီလူမ်ိဳးစုႀကီးေတြကို ကိုယ္စားျပဳျပီး ေခၚေ၀ၚလာတာပါ။ PAKISTAN ဆိုတဲ့ အဂၤလိပ္နာမည္မွာ P က ပန္ဂ်ပ္(Punjab) လူမ်ိဳးကို ကိုယ္စားျပဳပါတယ္။ A က ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံရဲ႕ အေနာက္ေျမာက္ဘက္တေလွ်ာက္မွာ ေနထုိင္ႀကတဲ့ အာဖဂန္ (Afghan) လူမ်ိဳးေတြကို ကိုယ္စားျပဳတယ္။ K က ကက္ရွ္မီးယားလူမ်ိဳး (Kasmir)၊ S က ဆင္းလူမ်ိဳး (Sind)၊ stan ကေတာ့ ဘလုခ်္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ Balochistan ကေန ခြဲယူျပီး သံုးထားတာပါ။ စာလံုး i ကိုေတာ့ အသံထြက္ေကာင္းဖို႕ ထည့္သံုးထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံထူေထာင္ေတာ့ ဘလုခ်္လူမ်ိဳးအမ်ားစုဟာ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံထဲမွာ မေနခ်င္ခဲ့ပါဘူး။ ဘလုခ်္ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕ကသာ မူဆလင္ ဆိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေႀကာင့္ မူဆလင္ႏဳိင္ငံျဖစ္တဲ့ ပါကစၥတန္ထဲ နားလည္မွဳတစ္ခုရခဲ့ရင္ ေနခ်င္ႀကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မႀကာခင္မွာပဲ ပါကစၥတန္စစ္တပ္နဲ႕ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြက အတင္းသြတ္သြင္းလို႕ ပါလာခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေႀကာင့္လည္း ၁၉၄၇ ႀသဂုတ္လမွာ ပါကစၥတန္စေပၚတဲ့အခါမွာ ဘလုခ်္မပါခဲ့ပဲ အတင္းသြတ္သြင္းလို႕ ၁၉၄၈ ဧျပီလ က်မွ ပါခဲ့တာလို႕ ဘလုခ်္မင္းသား အီေမးယား မူဟီဒင္ က ဆုိပါတယ္။ ဘလုခ်္ လူနည္းစုေတြ ေနထုိင္တဲ့ ဘလုခ်ီစတန္ဟာ ေတာေတာင္ထူထပ္ျပီး ေခါင္တီးေျခာက္ကပ္လွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီသဘာ၀ အဆီးအတားေတြကပဲ သမုိင္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ဘလုခ်္လူမ်ိဳးေတြကို က်ဳးေက်ာ္၀င္ေရာက္လာမယ့္ တုိင္းတပါးအႏၱရာယ္ေတြဆီက ကာကြယ္ေပးထားခဲ့သလို ျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုေခတ္လို တုိက္ေလယာဥ္ေတြ၊ အႀကမ္းခံ အမာခံ ကားေတြ ေပၚလာတဲ့ ေခတ္မွာေတာ့ ဘလုခ်ီစတန္ရဲ႕ မိမိကုိယ္ကုိ ကာကြယ္ႏုိင္စြမ္းဟာ က်ဆံုးသြားခဲ့ရပါျပီ။ ပန္ဂ်ပ္လူမ်ိဳးေတြႀကီးစိုးတဲ့ လက္ရွိပါကစၥတန္အစိုးရရဲ႕ ေအာက္မွာ ဘလုခ်္လူမ်ိဳးေတြဟာ လူမသိ၊ သူမသိ အႏုိင္က်င့္ျခင္း၊ ျပန္ေပးဆဲြျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္းေတြကို ခံေနႀကရပါျပီ။ ဘလုခ်ီစတန္ျပည္နယ္ဟာ သဘာ၀သယံဇာတ ႀကြယ္၀တဲ့ ျပည္နယ္ႀကီး ျဖစ္ပါတယ္။ ေရနံ၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕၊ သြပ္၊ ေႀကးနီ၊ ခဲ စတဲ့ တြင္းထြက္ပစၥည္းေတြ အမ်ားႀကီး ထြက္ပါရဲ႕နဲ႕ ျပည္နယ္ကေတာ့ ဆင္းရဲမြဲစုတ္ေနရတယ္။ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံရဲ႕ လူေနမွုအဆင့္အတန္း အနိမ့္က်ဆံုးနဲ႕ စာတတ္ေျမာက္မွဳႏွဳန္း အနိမ့္ဆံုး သရဖူကို ေခါင္းေနရတုန္ုးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ပါကစၥတန္အစိုးရအေနနဲ႕ ဘလုခ်္ေတြအတြက္ ဟုိလုပ္ေပးမယ္၊ ဒီလုပ္ေပးမယ္ ေျပာေပမယ့္ စကားေတြက ေလထဲမွာပဲ လႊင့္စင္ေပ်ာက္ကြယ္ကုန္ႀကပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လ်စ္လ်ဴရွဳခံထားရတဲ့၊ ပါကစၥတန္အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ စကားခ်ိဳေတြကို ႀကားရံုသာႀကားရျပီး လက္ေတြ႕ဖြံ႕ျဖိဳးတုိးတက္မွဳကို မျမင္ဖူးတဲ့ ဘလုခ်္ေတြဟာ အခုေတာ့ အစိုးရရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အေတာ္မ်ားမ်ားကို မယံုႀကည္ႏဳိင္ေတာ့ပါဘုူး။ သူတို႕ရဲ႕ ရင္ထဲမွာ သံသယစိတ္ေတြက ဖံုးလႊမ္းျပည့္လွ်ံေနပါျပီ။ ဘလုခ်္လူမ်ိဳးေတြက အခုထိ ပါကစၥတန္လက္ေအာက္မွာ ေနရတာကို အသိအမွတ္မျပဳႀကဘူး။ မိမိသဘာ၀အရင္းအျမစ္ေတြကို ပိုမိုထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္ရဖို႕၊ လူနည္းစုျဖစ္တဲ့ ဘလုခ်္ေတြ တန္းတူအခြင့္အေရးရဖုိ႕၊ တခ်ိဳ႕ကလည္း အျပီးသတ္ခဲြထြက္ခြင့္ရဖို႕ တုိက္ပြဲ၀င္ေနႀကပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဘလုခ်္လူငယ္ေတြ၊ ေယာက်ၤားေတြဟာ ေပ်ာက္ျခင္းမလွ ေပ်ာက္ဆံုးေနရပါတယ္။ ပါကစၥတန္ေထာက္လွမ္းေရးေတြ၊ စစ္သားေတြရဲ႕ ဖမ္းဆီးမွဳ၊ ျပန္ေပးဆြဲမွဳေတြကို ခံေနရပါတယ္။ ဘလုခ်္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ေနႀကတယ္။ ဘလုခ်္ရြာေတြကို ၀င္ျပီး လုယက္ေနႀကတယ္။ မူဆလင္လူမ်ိဳးျဖစ္ေနေပမယ့္ အာဏာရွိပါကစၥတန္အစိုးရရဲ႕ လက္ေအာက္မွာ လူအခြင့္အေရးေတြ အႀကီးအက်ယ္ ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္း ခံေနႀကရတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ပါကစၥတန္သမၼတ အလီ ဇာဒါရီ က ရိုဟင္ဂ်ာဘဂၤလီမူဆလင္ေတြ ကိုယ့္အိမ္ကုိယ္ျပန္ျပီး လံုျခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ဘ၀ ရရွိႏုိင္ဖို႕အတြက္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ျမန္ျမန္ထက္ထက္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံသမၼတဦးသိန္းစိန္ကို တုိက္တြန္းေႀကာင္း စာေရးသား ေပးပို႕ပါတယ္။ တဖန္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဘဂၤလီေတြ သိန္းခ်ီေနထိုင္တဲ့ ပါကစၥတန္က အႀကမ္းဖက္အဖြဲ႕ေတြ၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ဘာသာေရး၀ါဒီေတြကလည္း ျမန္မာအစိုးရကို ဖိအားေပးလို႕တစ္မ်ိဳး၊ ျခိမ္းေျခာက္လို႕ တဖံု အကဲစမ္းေနႀကျပန္တယ္။ ဒီေတာ့ ေျပာလုိက္ပါရေစ။ ၁၀ ေယာက္ေျမာက္ မိန္းမရဲ႕ မယားပါ သားသမီးကို ဂရုမစုိက္ခင္ ကိုယ္ျခံထဲက ကိုယ့္အိမ္မွာေနတဲ့ ကိုယ့္သားသမီးရင္းခ်ာကို အျမန္ဂရုစိုက္လုိက္ပါအံုးလို႕