ယခုလည္း ဒီပုပ္ထဲကဒီပဲဘဲ

"ယခင္အစိုးရအဆက္ဆက္ရဲ႕အမွားေတြကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အထူး သျဖင့္ ဘဂၤလီမ်ားဟာ ဒီအမွားေတြကို လိမၼာပါးနပ္စြာ အသံုးခ်ခဲ့တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕ စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႕ ပါတ္သက္လို႕" ...............................


၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ဍွ္ အဂၤလီဆူပူမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡမ်ားအေပၚ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးအတြက္ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရး၊ နယ္ေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ လူ၀င္လူထြက္ စီမံခန္႕ခြဲေရးဆိုင္္ရာ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ေရတို၊ေရရွည္ အထူးအစီအမံတို႕ျဖင့္ ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္ရန္ ရခိုင္ျပည္နယ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္(၁) မွ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာေအးေမာင္၏ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအား တိုက္တြန္းေၾကာင္း အဆို
ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ျပည္ေထာင္စုသမၼတႏိုင္ငံေတာ္မွာ ဆိုရင္ အဓိကအားျဖင့္ ဒို႕တာ၀န္အေရး(၃)ပါး ဦးထိပ္ထားၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးဆိုတဲ့ နံပါတ္(၃)အခ်က္ကို ဦးတည္ၿပီးကာမွ ကြ်န္ေတာ္တိုု႕ ေဆာင္ရြက္ႀကိဳးပမ္းေနၾကပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တိုိ႕ရဲ႕ စာရြက္ေပၚမွာ ေရးထားရုံနဲ႕ မလံုေလာက္ေတာ့ေပမယ့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာတည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးအတြက္ အဓိကအေရးႀကီးတဲ့ ျပည္ေထာင္စုမၿပဳိကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ ခိုင္ၿမဲေရးအတြက္ အခ်င္ခ်င္းျဖစ္ေနၾကတဲ့ ျပည္တြင္း ပဋိပကၡေတြကို ရပ္ဆိုင္းၿပီးခါမွ တကယ့္တကယ္အေရးႀကီးတဲ့ အခ်ဳပ္ျခာအာဏာတည္တံ့ခုိင္ျမဲေရးအတြက္ လိုအပ္တဲ့ က႑ေလးေတြကို
ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲဲ႕ ေသနက္ပစ္ေဖါက္မႈ တစ္ခုမွမလုပ္ရဘဲနဲ႕ ဆံုးရႈံးသြားမယ့္ က႑ ေတြကို သတိျပဳဖို႕ ၊ သတိမူမိဖို႕ အခ်ိန္ေရာက္ၿပီဆိုတာကို ဒီအဆိုကို ရည္ရြယ္ခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာနဲ႕ တင္ျပရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအဆိုနဲ႕ပါက္သက္လို႕ ဥကၠဌႀကီးခင္ဗ်ား၊ ကြ်န္ေတာ္က႑ (၃)ခုခြဲၿပီးတင္ျပခ်င္ပါတယ္။ နံပါတ္တစ္က ေတာ့ျဖင့္ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရသလဲဆိုတဲ့ Root Cause ပါ။ ကြ်န္ေတာ္ေလ့လာသံုးသပ္ၿပီးခါမွ အခ်က္(၇)ခ်က္ ေလာက္ထြက္ပါတယ္။ ဒါႀကီးကို မွီၿပီးကာမွ ေနာက္ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေလးခ်က္ေလာက္ကို ကြ်န္ေတာ္သံုး သပ္တင္ျပထားပါတယ္။ သိတဲ့အခါမွာ ေရတိုေနရွည္နဲ႕ပါက္သက္လို႕ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို သံုးသပ္တဲ့အခါမွ ထည့္သြင္းစဥ္းစားေပးဖို႕အတြက္ အခ်က္(၁၂)ေလာက္ ကြ်န္္ေတာ္အၾကံျပဳတင္ျပရင္းနဲ႕ ဒီအဆိုကို ကြ်န္ေတာ္ တင္သြင္းရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ ပထမ ကြ်န္ေတာ္ ဒီျဖစ္ပြားရတာနဲ႕ ပါက္သက္လို႕ အေျခခံပင္မအေၾကာင္းရင္းေတြကို ကြ်န္ေတာ္ (၇)ခ်က္ေလာက္ သံုးသပ္ထားတာကို တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ ဒီေက်ာက္နီေမာ္ ျဖစ္စဥ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ကာလမွာ သိၾကတဲ့အတိုင္း ေတာင္ကုတ္မွာ ျဖစ္္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ ေတာင္ကုတ္ျဖစ္စဥ္ကို မူတည္ၿပီးမွ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕နယ္စပ္ေဒသျဖစ္တဲ့ ေမာင္ေတာ ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႕မွာ စၿပီးေတာ့ ျဖစ္ပြားတဲ့ျဖစ္စဥ္ဟာ စစ္ေတြ ကိုကူးစက္ အဲဒီေနာက္မွာ ရေသ့ေတာင္၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေပါက္ေတာ စသျဖင့္ ေဒသေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဘဂၤလီနဲ႕ ရခိုင္ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ျဖစ္ၿပီးကာမွ အခုဆိုရင္ ဒုတိယလွုိင္းျဖစ္တဲ့ ေအာက္တိုဘာျဖစ္စဥ္ ကူးစက္သြားပါၿပီ။ေနာက္ တတိယမျဖစ္ဖို႕အတြက္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းဖို႕ကို ႀကိဳးစားတည္ေဆာက္ေနတဲ့ကာလ မွာ အခုလို တင္ျပခြင့္ရတာကိုပဲ ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ႕ အင္မတန္ ေက်းဇူူးတင္ပါတယ္္ဆိုတာ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ေတြ႕ရွိတဲ့ Root Cause ခုႏွစ္ခ်က္က (၁)ကြ်န္ေတာ္တို႕ဆီမွာ ၿဗိတိသွ်ေခတ္ထဲက ရွိခဲ့ပါတယ္။ ကုလား ဗမာပဋိပကၡ ျဖစ္ဖူးတာရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီအတိုင္း အသံုးျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။ဒီေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ အစိုးရအဆက္ဆက္ဟာ ဒီဘဂၤလီျပႆနာ ၊ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ေတြနဲ႕ ပါက္သက္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာကို ထိန္းညိုလိုတဲ့အခါ ဘဂၤလီေတြျပသနာနဲ႕ ၿငိမ္းခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာရွိပါတယ္။ ဒါဟာလည္း သမုိင္းအားျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ မွားခဲ့တဲ့ ပထမအမွားတစ္ခ်က္လို႕ ကြ်န္ေတာ္ သံုးသပ္ပါတယ္။ ေနာက္သိတဲ့အတိုင္းပါ နယ္စပ္ ေဒသဆိုတာ ကြ််န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ျပည္ေထာင္စု တစ္နံ႕တလ်ားမွာ အင္မတန္ က်ယ္ျပန္႕တဲ့အခါ လူ၀င္လူထြက္က အစ လံုၿခံဳေရးအဆံုး အကုန္လံုးကို စီမံခန္႕ခြဲႏုိင္မႈ အားနည္းခ်က္ရွိၾကတဲ့အခါ ဒီလူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးအပါအ၀င္ သက္ဆိုင္တဲ့ ေဒသအာဏာပိုင္အဆင့္ဆင့္ရဲ႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဒီလာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ အဂတိလိုက္စားမႈ စတဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ Miss Management နဲ႕ကြ်န္ေတာ္တို႕ တရားမ၀င္ဘဂၤလီေတြ ခိုး၀င္လာတာကို မတားဆီးႏိုင္ တာေတြ ေနာက္ ဘဂၤလီတို႕ ရဲ႕ မမွန္မကန္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္လိုမႈဆိုတဲ့ ဒီဥစၥာကို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ယူႏိုင္ခဲ့တဲ့အထိ စီမံခန္႕ခြဲမႈဆိုင္ရာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈဆိုင္ရာ အားနည္းခဲ့တဲ့ အျဖစ္ေတြေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဘဂၤလီဦးေရ ေၾကာက္ခ မန္းလိလိ တိုးတက္လာရတယ္လို႕ သံုးသပ္တယ္။
အဲဒီသံုးသပ္ခ်က္ဟာ ဒုတိယအေၾကာင္းရင္းတစ္ခုလို႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕သံုးသပ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ၿပီးခဲ့တဲ့ အစိုးရဆက္ဆက္ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ျပည္တြင္းျပင္ပမွာ ရွိေနတဲ့ Activise ေတြဟာ စစ္မ်က္ႏွာအမ်ဳိးမ်ဳိးဖြင့္ၿပီး လူ႕အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ေနတဲ့ျပသနာေတြကို ေရွ႕တန္းတင္တဲ့ အခါမွာ အစိုးရအဆက္ဆက္ကို တုိက္ခိုက္မႈေတြဟာ အေမရိကန္ ၊ဥေရာပအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံျပင္ပမွာ ရွိတဲ့အခါ ဒါကို အခြင့္အေကာင္းယူၿပီးကာမွ ဘဂၤလီေတြက သမုိင္းလိမ္ဖန္တီးၿပီးခါမွ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ရုိဟင္ဂ်ာ လူ႕အခြင့္ အေရးခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈတို႕ ႏိုင္ငံသားျဖစ္လိုမႈဆိုတဲ့ ဦးတည္ခ်က္ေတြကို စစ္မ်က္နာဖြင့္လာတဲ့အခါမွ ရခိုင္ျပည္ ႀကီးရဲ႕ ေရွ႕ကတည္ရွိခဲ့တဲ့သမိုင္းအေျခခံအခ်က္အလက္ေတြ၊ သမိုင္းရဲ႕ျဖစ္စဥ္ေတြကို ဂဃနဏ မသိဘဲ ေသေသခ်ာခ်ာ ဆံုးျဖတ္ျခင္းမရွိဘဲနဲ႕ လူ႕အခြင့္မရဘူးဆိုတဲ့ေအာက္မွာ တုိင္းရင္းသားျဖစ္လိုတဲ့ အခြင့္အေရးကို အသံုးခ်ခံခဲ့ရတာဟာ ဒီလိုဘဲ တတိယအမွာတစ္ခုလို႕ သံုးသပ္ပါတယ္။
ေနာက္သိၾကတဲ့အတိုင္းပါပဲ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ကာလေတြမွာ စီးဆင္းမႈ၊ခိုး၀င္မႈေတြကို စိစစ္မႈရွိတဲ့အခါမွာ အစုလိုက္အၿပဳံလုိက္ ျပည္ပဘက္ကို ထြက္ေျပးခဲ့တဲ့ျဖစ္စဥ္ေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒုကၡသည္ျပသနာ၊ ႏိုင္ငံတြင္းကို ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးျပႆနာကလည္း လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့အေနတဲ့ ကုလသမဂ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရမဟုတ္တဲ့အဖြဲဲ႕အစည္းေတြဟာ အသုတ္လိုက္ အသုတ္လိုက္ ရခိုင္ ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းကို ၀င္လာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ UNHCR တို႕WFD တို႕၊ ေနာက္ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ FAO အပါအ၀င္ UN အင္္ဂ်ီအို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားလာပါတယ္။ ေနာက္ အိုင္အင္ဂ်ီအိုထဲက ျပန္ၾကည့္တဲ့အခါ အမ်ားႀကီးပါ။ AZG တို႕ACF တို႕၊BAGတို႕ ေနာက္ MSF တို႕ ဒီယားမိုင္အို တို႕ စတဲ့ အိုင္အင္ဂ်ီေတြ အမ်ားႀကီးလာတဲ့အခါမွာ သူတို႕ ဘာကို ဦးတည္သလဲဆိုေတာ့ ရုိဟင္ဂ်ာ အစၥလာမ္ ေထာက္ထားညွာတာေရးဆိုတဲ့အစီစဥ္ေတြကို ဦးစားေပးၿပီးကာမွ ဒီဘက္မွာရွိတဲ့ လူမ်ားစုက လူနည္းစုျဖစ္သြား တဲ့ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ က႑ကို ေမ့ေပ်ာက္ၿပီးကာမွ ဒီဘက္က အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ေလာက္ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္းက်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေရးအကူအညီေတြ အလြန္အကြ်ံေပးတာတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ ဒီဘက္မွာ ရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ခံစားခ်က္ ေတြကို လစ္လွ်ဴရႈၿပီးကာမွ ေနာက္ပိုင္းဒီအင္ဂ်ီအိုအျပင္ ယူအမ္ေအဂ်င္စီေတြမွာ ပါ၀င္ေနၾကတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြကိုယ္တိုင္က ႏိုင္ငံေရးနဲ႕ႏြယ္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြေပၚေပါက္ ၿပီးကာမွ ျပည္တြင္းျပည္ပ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးကာမွ ၊ လႈပ္ရွားလာၾကတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ ဒီပဋိပကၡဟာ ပိုၿပီး မီးေလာင္ရာ ေလပင့္သြက္လက္လႈပ္ရွားလာတယ္လို႕ သံုးသပ္ရပါတယ္။
ဒီအခ်က္ေတြကို စတုတၳအခ်က္အေနနဲ႕ ကြ်န္ေတာ္ျမင္မိပါတယ္။ ပဥၥမအခ်က္အေနနဲ႕ ျပန္ၾကည့္တဲ့ အခါမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဆင္ေျခဖို႕ေကာင္းတဲ့ ယခင္အစိုးရအဆက္ဆက္ရဲ႕အမွားေတြကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အထူး သျဖင့္ ဘဂၤလီမ်ားဟာ ဒီအမွားေတြကို လိမၼာပါးနပ္စြာ အသံုးခ်ခဲ့တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕ စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႕ ပါက္သက္လို႕ ဆႏၵခံယူပြဲလုပ္တဲ့အခါမွာ ၁၉၈၂ နဲ႕ႏိုင္ငံသားဥပေဒနဲ႕ ႏိုင္ငံသားမခိုင္လံုတဲ့သူေတြ ကို ႏိုင္ငံသား၊ ဧည့္ႏိုင္ငံသား ႏိုင္ငံသားျဖစ္ႏိုင္ဆိုတဲ့ မပါတဲ့ပုဂိဳလ္ေတြကို ယာယီႏိုင္ ငံသားဆိုတဲ့ အျဖဴကဒ္ေတြကို ေပးၿပီးကာမွ မဲေပးခြင့္ ေပးခဲ့ၾကတာရွိပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က အဲဒီပုဂိဳလ္ ေတြက ပါတီတည္ေထာင္ခြင့္တို႕၊ပါတီမွာ ပါ၀င္ခြင့္တို႕ကို ဒီယာယီဆိုတဲ့ဆႏၵမဲေပးခြင့္တို႕ ဒီယာယီဆိုတဲ့ ၁၉၈၂ ဥပေဒမွာ မပါတဲ့ဥစၥာေလးနဲ႕ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ျပား ေပးခဲ့လို႕ ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီကိုင္္္ ေဆာင္ထားတဲ့ပုဂိဳလ္ေတြ ေမြးဖြားလာတုန္းက ႏိုင္ငံသားမိဘႏွစ္ပါးက ေမြးဖြားလာရမယ္ဆိုတဲ့ ခုနကဥပေဒသာ ရွိခဲ့တယ္ ဆိုေသာ္လည္း အေၾကာင္းေၾကာင္းေတြနဲ႕ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေတြ၀င္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ ျဖစ္သြားၾကတဲ့ လက္ရွိအေျခအေနကို သံုးသပ္ၾကတဲ့အခါ ဒီအခ်က္(၃)ခ်က္ဟာလည္း ခုနကတင္ျပခဲ့တဲ့ နံပါက္ (၅)ႀကီးထဲမွာ ပါတဲ့ Root Cause လို႕ ကြ်န္ေတာ္ သံုးသပ္ ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခု နံပါတ္ (၆)ထဲမွာ ပါတဲ့ ဒီဘဂၤလီေတြဟာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ဒီမိုကရက္တစ္ ေခတ္မီတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ သစ္ႀကီးုကို တည္ေဆာက္ေတာ့မယ္လိုု႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ အစီအစဥ္ေရာက္လာတဲ့အခါမွာ သူတို႕ရဲ႕ အမ်ဳိးသား Activity ကိုျမွင့္ၿပီးကာမွ ဘဂၤလီဟာ တိုင္းရင္းသားျဖစ္တယ္ဆိုတာ ဒီဘက္ကဦးတည္ခ်က္နဲ႕ သူတို႕ရဲ႕ ဟိုးတုန္းက ကြ်န္ေတာ္္တို႕ ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ အၿပီး ဟုိုးဘက္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ၊ရေသ့ေတာင္ကို ေကြ႕ပက္ၿပီးကာ မွ ပါကစၥတန္ကို ေပါင္းမယ္ဆိုုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က ဖြဲဲ႕ၿပီးကာမွ ဒီအေတာမသက္ႏိုင္တဲ့ ဧရိယာတစ္ခု သတ္မွတ္ခ်င္တဲ့သေဘာနဲ႕ တိုင္းရင္းသားျဖစ္လိုတဲ့ ဆႏၵကို လြန္လြန္ကဲ ကဲသံုးလာတာ ကို ေတြ႕ရတာဟာ နံပါက္(၆) အခ်က္အေနနဲ႕ ေတြ႕ရပါတယ္။
ေနာက္နံပါက္(၇)အခ်က္နဲ႕ျပန္ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ဒါဟာ သမားရုိးက် မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ရည္မွန္းခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ဘာသာေရးယူအရ လူအမ်ားစု ျဖစ္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာသာေရးကို အေၾကာင္းျပၿပီးခါ မွ ဇနီးမယားမ်ားစြာ ယူျခင္း၊ အလြန္အကြ်ံကေလးေမြးဖြားမႈ၊ အသက္မျပည့္ေသးဘဲ အိမ္ေထာင္ခ်ထားေပးမႈ စတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ျမွပ္ကြက္၊ ဟာကြက္ေတြကို သံုးၿပီးကာမွ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေတြ လုပ္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ နယ္စြန္နယ္ဖ်ားေတြမွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေနာက္ ဘာသာေရးတကၠသိုလ္၊ ဘာသာေရးေက်ာင္းေတြ အလြန္အကြ်ံ၊ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ဥပေဒျပင္ပကေန တည္ေထာင္ၿပီးကာမွ ခြင့္ျပဳခ်က္မဲ့ ထားၿပီးကာမွ ႏိုင္ငံတကာနဲ႕ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး အလွဴရွင္မ်ားရဲ႕ ဘ႑ာေငြေတြကို သံုးၿပီးကာမွ တည္ေထာင္လာၾကတာကို ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ ေတြ႕ရပါတယ္။
အဲဒီက ထြက္တဲ့ပုဂိဳလ္ေတြဟာလည္း တာလီဘန္ပံုစံမ်ဳိးနဲ႕ လူငယ္လူရြယ္ေတြနဲ႕ ၿပီးခဲ့တဲ့ဇြန္လ ၆ ရက္ေန႕က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြကုိ ျပန္ၿပီးစဥ္းစားၾကည့္တဲ့အခါမွာ လူငယ္ေတြဟာ စစ္ေသြးၾကြ တက္ၾကြၿပီးကာမွ ရခိုင္ေတြရဲ႕အိမ္ကို လာၿပီး ပထမဆံုးလႈံ႕ေဆာ္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီအခ်က္ေတြကို ျပန္သံုးသပ္တဲ့အခါ ဒီဥစၥာဟာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ တြက္ခ်ိန္ထားတဲ့ အေျခခံအခ်က္ ၇ ခ်က္ဟာ တစ္ၿပိဳင္တည္း တစ္ႀကိမ္တည္းျဖစ္ေအာင္ စနစ္တက်ေဖာက္ခြဲတယ္၊ အခ်ိန္ကိုက္ေဖာက္ခြဲလာတဲ့ အစီစဥ္ေကာင္းတစ္ခုလိုပဲ ကြ်န္ေတာ္သံုးသပ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုဘဲ ဒုတိယတစ္ႀကိမ္ျဖစ္တဲ့ second way မွာျဖစ္တဲ့ျဖစ္စဥ္ကို ျပန္ၾကည့္ရင္လည္းပဲ စနစ္တက် အခ်ိန္ကိုက္ေဖာက္ခြဲမႈျဖစ္တယ္လို႕ Root cause ကို ကြ်န္ေတာ္ျပန္လည္တင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒါနဲ႕ပါက္သက္လို႕ ေနာက္ဘယ္လိုျဖစ္ႏိုင္လဲဆိုတဲ့ကြ်န္ေတာ္ က်န္ခဲ့တဲ့ဇူလိုင္လတုန္းက တင္ျပခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္ေလးေတြကို ေလးခ်က္ကို ျပန္ဖက္ျပခ်င္ပါတယ္။ ဦးဆံုးကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ လူမႈေရးအားနည္းတဲက နယ္စပ္ေဒေသအ၀ါအ၀င္ ကုန္းလမ္းေရလမ္းဆက္သြယ္မႈ ဧရိယာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မွာ ျပင္ပကက်ဴးေက်ာ္လာတဲ့ သို႕မဟုတ္ အတြင္းမွရွိတဲ့သူေတြရဲ႕ လႈံ႕ေဆာ္မႈေတြက ရာဇ၀တ္မႈ အမ်ဳိးမ်ဳိးကို က်ဴးလြန္နိုင္တယ္။ မီးရႈိ႕မႈ၊ ဓါျပတိုက္မႈ၊ လုယက္မႈ၊ကြ်ဲႏြားခိုးမႈ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ အမ်ဳိးသမီးေလးေတြကို မုဒိမ္းက်င့္မႈ စတဲ့သက္ျဖတ္မႈေတြ ေပၚေပါက္လာႏိုင္တယ္ဆိုုတာ (၁) အခ်က္အေနနဲ႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေတြ႕ရိွပါတယ္။
၂ အခ်က္က လယ္ယာလုပ္ငန္းခြင္၊ သစ္၀ါးခုတ္တဲ့လုပ္ငန္းခြင္ ေနာက္ပင္လယ္ျပင္လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ ၀င္ေရာက္ၿပီး ဖ်တ္ဆီးတာတို႕၊ ကုန္လမ္းေရလမ္း သြားလာမႈေတြကို လုယက္သတ္ျဖတ္တာတို႕ေတြ လူဦးေရအရ နည္းပါးတဲ့တုိင္းရင္းသားေက်းရြာေတြကို လံုး၀စြန္႕ခြာသြားႏိုင္ေအာင္ ဖိအားေပးႏုိင္တယ္လို႕ သံုးသပ္ပါတယ္။ နံပါက္(၃) အခ်က္ကေတာ့ ဘဂၤလီေတြဟာ ရိုဟင္ဂ်ာတိုင္းရင္းသားျဖစ္ေရးဆိုတဲ့လူ႕အခြင့္အ ေရးကို ျပဌာန္းခ်က္ အလြန္အမင္းအေျခခံတဲ့ ကမၻာ့ကုလသမဂ ပါ၀င္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ဖိအားေပးမႈကို မရေတာ့ဘူးလို႕ သံုးသပ္တဲ့ကာလမွာ ခုနကတင္ျပခဲ့တဲ့ တာလီဘန္ ၊အစြန္းေရာက္အဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ အစြန္း ေရာက္အဖြဲ႕အစည္းေတြျဖစ္တဲ့ အယ္ကိုင္ဒါးတို႕ ၊ ဂ်ပမ္းအစၥလာမ္မီးယားတိုု႕ စတဲ့အကူအညီနဲ႕ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡအျဖစ္ ဖန္းတီးလာတယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ္ သံုးသပ္ပါတယ္။ အားလံုးလည္း သိၾကၿပီးတဲ့အတိုင္း မိုင္တိုင္ ၅၀၊ ၅၁ ပက္၀န္းက်င္မွာ ဂ်ီအီးတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြကို ဖမ္းတာတို႕ ခုနက အသံုးျပဳေနတဲ့ ယာဥ္ေတြကို မီးရႈိ႕တာတို႕ ဆိုတာေတြဟာ ဒါျဖစ္လာႏိုင္ေျခရွိတာေပါ့။ ေနာက္္ဆံုးအေရးႀကီးတဲ့အခ်က္တစ္ခ်က္ ရွိပါတယ္။ ဒါဟာသတိျပဳဖို႕လိုပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု ခိုင္ျမဲဖို႕အတြက္ အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဘဂၤလီတို႕ရဲ႕ ရုိဟင္ ဂ်ာ ဖန္တီးမႈေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရး ရရွိေနတဲ့ျပည္ေထာင္စုအတြင္းမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ အစၥလာမ္တို႕ ရဲ႕ အစၥလာမ္တုိက္ေဇးရွင္းစိတ္ေၾကာင့္ ဒါဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႕ အာဆီယံကို ေပါင္းစပ္သြားေစႏိုင္တဲ့ ဆက္ေၾကာင္း ဖန္းတီးလာမယ္ဆိုတဲ့အယူအဆ ေနာက္ျဖစ္လာႏိုင္မယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ္ သံုးသပ္ပါတယ္။ ခုနက ကြ်န္ေတာ္ေျပာတဲ့ နိဒါန္းမွာ ေျပာခဲ့သလိုပါ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ အခ်ဳပ္ျခာအာဏာ တည့္တ့ံခိုင္ျမဲေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုႀကီးရဲ႕ တာ၀န္ဟာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ အေပၚမွာ ရွိေနတယ္ ဆိုတာကို သံုးသပ္ေစခ်င္တာပါ။ တကယ္လိုမ်ား အစၥလာမ္တိုုက္ေဇးရွင္းစၾကာ၀ဌာဟာ ေအာင္ျမင္သြားမယ္္ဆိုရင္ ခုုနက ဘဂၤလီဆိုတဲ့ တုိင္းရင္း သားတစ္ေတြဟာ ရုိဟင္ဂ်ာဆိုုတဲ့ တိုင္းရင္းတစ္ခု ျဖစ္သြားမယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံတကာမွာ ပ်ံ႕ႏွ႔ံေနတဲ့ ဘဂၤလီလူမ်ဳိးစု ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ျမန္မာျပည္ေျမကို ခံယူၿပီးကာမွ ကုလသမဂအပါအ၀င္ ခုုနက တျခားမိတ္ဖက္ႏိုင္ငံေတြ ရဲ႕ ဖိအားနဲ႕ ျမန္မာျပည္အတြင္းကို သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ၀င္လာၿပီး အစၥလာမ္တိုက္ေဇးရွင္းဆက္ေၾကာင္းေတြကို ၀င္ၿပီး ပူးေပါင္းသြားႏိုင္တယ္ဆိုရင္ ျပည္ေထာင္စုအခ်ဳပ္ျခာအာဏာတည္တံ့ခိုင္ျမဲေရးကို ဦးတည္ေနတာကို တင္ျပခ်င္ပါတယ္။
ေနာက္္ ေရတိုေရရွည္ အစီအမံအတြင္းမွာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားေပးဖို႕ အစီအမံအခ်ဳိ႕ကို ကြ်န္ေတာ္ တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ ၂ အခ်က္္ကေတာ့ ေရတိုနဲ႕ ပါက္သက္တဲ့စီမံခ်က္ပါ။ အထူးသျဖင့္ ျပည္သူမ်ား ပူးေပါင္းပါ ၀င္တဲ့ အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္မွာ ရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ ပါ၀င္မႈနဲ႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕ လံုျခံဳေရးအစီအမံကို အစုိးရနဲ႕ ပူးေပါင္းၿပီးမွ လံုျခံဳအစီမံခ်မယ္ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္တစ္ခုလိုပါတယ္။ ဒီလက္ရွိအေျခအေနကို သံုးသပ္ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ဘယ္လိုမွ ပူးေပါင္းေနထိုင္ၿပီးလုပ္လို႕ ေရတိုမွာ လုပ္လုိ႕ မရဘူးဆုိေတာ့ ဘယ္လို ကာလတစ္ခုမွ ျပန္လည္သင့္ဖို႕အတြက္ လက္ရွိ အေျခအေနမွာ ခြဲျခားၿပီးထားမယ့္မူ ယာယီအျခားတစ္ေနရာမွာ ခ်ထားေရးမူဆိုတာ လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘဂၤလီေတြကို သီးသန္႕ ေနရာခ်ထားတဲ့အခါမွာ ခုနက ပင္လယ္ျပင္စစ္ေၾကာင္းတို႕ ရထားလမ္းတို႕ ၊ ကားလမ္းတို႕ ကို အေႏွာင့္အယွက္ျပဳႏိုင္တဲ့ ဧရိယာျပင္ပမွာယာယီေနထိုင္ေစမႈျပဳတဲ့ အစီအစဥ္တစ္ခုလိုပါတယ္။ ဒါကိုေရတိုစီမံခ်က္တစ္ခု ထားေပးေစလိုပါ တယ္။ အဲလိုရွိမွပဲ ေနာက္ေရရွည္ျဖတ္သန္းသြားလာတဲ့ကာလတစ္ခုမွာ ဒီ ကြန္ျမဴနတီႏွစ္ခုကို ဘယ္လို ညွိညွိႏိုင္းႏိုင္း တိုင္တုိင္ပင္ပင္နဲ႕ ဘယ္လိုပူးေပါင္းေနထိုင္ေဆာင္ရြက္မလဲဆိုတဲ့ ဒုတိယေရရွည္စီမံခ်က္မွာ ထည့္သြင္းေပးဖို႕လုိပါတယ္။ေနာက္ ေရရွည္အေနနဲ႕ ဆယ္ခ်က္ေလာက္ အစီအစဥ္ဆြဲထားပါတယ္။ တစ္အခ်က္ကေတာ့ျဖင့္ နယ္စပ္တစ္ေလ်ာက္မွာ ေရရွည္ေနထိုင္လာခဲ့တဲ့ တိုင္းရင္းသားေက်းရြာမ်ား တာ၀ရ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲႏိုင္မႈက အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီတည္ရွိေနတဲ့ေက်းရြာေတြ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲဖို႕အတြက္ ဘယ္လို လုပ္ရမလဲ။ ရခိုင္အပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသားေက်းရြာမ်ားမွာ နယ္စပ္တေလ်ာက္မွာ ရွိၾကပါတယ္။ ဒီေက်းရြာေတြ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲဲမွ ပဲ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည့္တံ့ခိုင္ၿမဲမယ္ဆိုတဲ့ ယူဆခ်က္နဲ႕ ေက်းရြာေတြအင္အားေတာင့္တင္းခိုင္မာေသာ ရြာႀကီးေတြျဖစ္ဖို႕ အိမ္ေျခႏွစ္ရာ သံုးရြာေလာက္ရွိတဲ့ ေရွ႕တန္းစံျပ ရြာႀကီးေတြ တည္ေထာင္ေပးဖို႕ဆိုတဲ့ အစိုးရရဲ႕ မူတစ္ခုရွိဖို႕လိုပါတယ္။ ေရွ႕တန္းခံစစ္ေၾကာင္းအတြက္ပါ။ ေနာက္ေမယု ရိုးမရဲ႕ အေနာက္ဘက္ျခမ္းအေရွ႕ဘက္ျခမ္းရွိပါတယ္။ အေနာက္ဘက္ျခမ္းမွာ ႏွစ္မိုင္ကြာေ၀းရွိတဲ့ ေနရာတိုင္းမွာ လက္ရွိတည္ေဆာက္ေပးတဲ့ေက်းရြာေတြအျပင္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ပထ၀ီဆက္ေၾကာင္းအရ ႏိုင္ငံေရးအားသာခ်က္အရ တိုင္းရင္းသားေက်းရြာၿကီးေတြကို စစ္ျပန္ စစ္မႈထမ္းေတြ၊ အၿငိမ္းစားေတြ၊ စစ္၀န္ထမ္းေတြနဲ႕ ျပည္ပမွာ ရွိတဲ့တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႕ႏွစ္မိုင္အကြာအေ၀းတိုင္းမွာ ရြာႀကီးေတြျဖစ္ေအာင္ ။ေရွ႕တန္းစံျပေက်းရြာေတြျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လို တည္ေထာင္မလဲဆိုတဲ့ေရရွည္အေနနဲ႕တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ေမယုရုိးမရဲ႕ အေရွ႕ဘက္ျခမ္းမွာ အငူေပၚေဒသေတြအေက်ာ္က ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ လမ္းေၾကာင္းႏွစ္ခုမွာ ဆယ္ႏွစ္ရာသီ ကားသြားလို႕ ရတဲ့ ၊ၾကီးမားတဲ့ ကားေတြ ၀န္နဲ႕အားနဲ႕ သြားလို႕ရတဲ့ လမ္းေတြ တံတားေတြျဖစ္ေနၿပီး လုပ္ျခံဳမႈရွိေအာင္ အင္မတန္လိုအပ္ေနပါတယ္။ ဒီလုိရြာႀကီးေတြ တည္ေထာင္တဲ့ေနရာမွာ ဒီမွာရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသားေက်းရြာေတြ ေရရွည္တည္တ့ံခိုင္ၿမဲေစဖို႕ အခ်က္တစ္ခ်က္တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြ ၊ စက္မႈဇုန္စီမံ ကိန္းေတြ ဖန္တီးေပးဖို႕လိုပါတယ္။ အဲဒီရြာႀကီးေတြက လူေတြ အလုပ္အကိုင္အခြင့္လမ္းေတြကို အမီသဟဲ ျပဳၿပီးကာမွ ေရရွည္ေနထိုင္ၿပီး ခံစစ္ေၾကာင္းေတြ ေရရွည္တည္တ့ံခိုင္ျမဲဖို႕လိုပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ လူဦးေရ ေပါက္ဖြားမႈရွိပါတယ္။ အဲဒါကို ဘယ္လိုထိ္န္းခ်ဳပ္မလဲဆိုတာကို တစ္ခုရွိပါတယ္။ဒီဟာနဲ႕ ပါက္သက္လို႕ နယ္စပ္စည္းေတြကို လုပ္ေပးတဲ့အခါမွာ တကယ္ႏိုင္ငံသားမဟုတ္တဲ့ သူေတြကို ဘယ္လိုစိစစ္မလဲ ။ ဘယ္ေနရာမွာ ထားမလဲဆိုတဲ့ စီစစ္ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႕လိုပါတယ္။ကြ်န္္ေတာ္တို႕ အထူးေဒသေတြနဲ႕ ပါက္သက္ၿပီး Final planning ကိုဘယ္လိုခ်မလဲဆိုတာ လိုပါတယ္။ေနာက္ ၇၃၊၈၃၊ မွာ စတဲ့ သန္းေခါင္းစားရင္းေကာက္ခဲ့တာရွိပါတယ္။ ၂၀၁၄ မွာလည္းေကာက္ဖို႕ရွိပါတယ္။ ဒီကာလပိုင္္းျခားတစ္ခုမွာ ဒီအိမ္ရာေတြေပၚလာတယ္၊ ဒါေတြက ဘယ္လိုေပၚလာတာလဲ။ ဥပေဒနဲ႕ ညီသလား မညီဘူးလားဆိုတာကို ဒါေတြကို ဆယ္စုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းျဖစ္လာတဲ့ အႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္၊ သံုးဆယ္၊ ငါးဆယ္ ကာလေတြအတြင္းမွာ ဘယ္လိုျဖစ္လာႏိုင္သလဲဆိုတဲ့ဟာကို ၀န္ႀကီးဌာနေတြက ျပဳစုေပးဖို႕လိုပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႕ ရခိုင္ ဘဂၤလီသင့္ျမတ္ေရးနဲ႕ပါက္သက္ဖို႕ ၇ ခ်က္ကို ကြ်န္ေတာ္ဆြဲပါတယ္။ ဒါဟာ အင္မတန္သိမ္ေမြ႕တဲ့ ျပသနာပါ။ ေရရွည္ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ၿပီးကာမွ လူမ်ဳိးေရးအရဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးျပသနာပါ။ အဲဒီမွာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွစ္ခုမွာ ပညာေရး၊က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးနဲ႕ ပါက္သက္လို႕ အင္မတန္မွ နိမ့္က်ေနတာကို ၀န္ခံဖို႕လိုပါတယ္။အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြားအတြက္ အျပန္အလွန္ဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတာ သိဖို႕လိုပါတယ္။ ဒီလက္ေတြ႕က်က် အသိအမွတ္ျပဳဖို႕လိုပါတယ္္။ ေနာက္တစ္ခုက ရခိုင္သမိုင္းဆိုင္ရာမွာ ဘဂၤလီလူမ်ဳိးစုေတြက ရုိဟင္ဂ်ာသမိုင္းအမည္ခံၿပီးလိမ္ၿပီးလုပ္ၾကံတာကို ထာ၀ရစြန္႕လႊတ္ဖို႕လိုပါတယ္။ ဘဂၤလီလူဦးေရေပါက္ဖြားၿပီးကာမွ ထိန္းညုိရမယ္ဆိုတဲ့ မိသားစုစီမံကိန္းကို ဘဂၤလီေတြကိုယ္တိုင္လက္ခံဖို႕လိုပါတယ္။ ဘဂၤလီလူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို ဘာသာေရးအစြန္းမေရာက္ေစဘဲ ဘာသာေရးစြက္ဖက္မႈကင္းတဲ့ လူအဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ ေျပာင္းလဲႀကိဳးစားေပးဖို႕လိုပါတယ္။ ဘာသာျခားအစြန္းေရာက္ အယူ၀ါဒေတြကို စြန္႕လြတ္ေပးဖိုု႕လိုပါတယ္။ အခ်င္းခ်င္းညိွႏိုင္းၿပီးကာမွ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္မႈမပါတဲ့ လူအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုကို ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တည္ေဆာက္ႏိုင္မယ္္ဆိုရင္ ဘာသာေရးစြက္ဖက္မႈမပါတဲ့ ႏိုင္ငံေရးကို ကြ်န္ေတာ္တို႕ဟာ ညိွညွိႏိုင္းႏိုင္းတိုင္တုိင္ပင္ပင္ႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ လက္ရွိတည္တ့ံေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈ အေျခအေနကို ဆထက္တပိုးတိုးတက္ၿပီးကာမွ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲဖို႕အတြက္ ရခုိင္ေတြေကာ အ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ႀကိဳးစားေနၾကတဲ့ ဘဂၤလီေတြပါ အတူတကြလက္တြဲၿပီးကာမွ ျပည္ေထာင္စုႀကီးရဲ႕ အုတ္တစ္ခ်ပ္ သဲတစ္ပြင့္အျဖစ္ ရခုိင္ျပည္ႀကီးကို ကာကြယ္ႏိုင္မယ္ ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို ကာကြယ္ႏို္င္မယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ္ယံုၾကည္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ ဒီအဆိုကို တကယ့္ေျမျပင္အေျခအေနျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တာရယ္ ေနာင္ျဖစ္ေပၚလာႏို္င္တာရယ္ကို မွန္းၿပီးကာမွ ဒီအဆိုကို တင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
The Messenger